اقتصاد چرخشی در مقابل اقتصاد خطی

یک اقتصاد چرخشی اقتصادی است که هدف آن به حداقل رساندن زباله و استفاده حداکثری از منابع است. در یک اقتصاد چرخشی میزان ورودی و میزان اتلاف منابع و همچنین میزان انتشار یا نشت آن، با اقداماتی چون کم کردن، بستن یا محدود کردن انرژی و چرخه مواد، به حداقل می‌رسد. این امر در دراز مدت، از طریق دیزاین، نگهداری، تعمیر، استفاده مجدد، بازسازی، جلا دادن و بازیافت امکان پذیر است. این روش بازآفرینی، در مقابله با اقتصاد سنتی خطی است که مدل تولید آن عبارت بود از “دریافت، ساخت، و توزیع”.

طرفداران  اقتصاد چرخشی معتقد هستد که یک جهان پایدار به معنای افت کیفیت زندگی مصرف کنندگان نیست، و تولید کنندگان هم می‌توانند بدون هیچ کاهش درآمدی و بدون هیچ هزینه اضافه‌ای به آن دست پیدا کنند. بیزینس مدل‌های چرخشی می‌توانند همانند مدل‌های خطی سودبخش و مفید باشند، و این اجازه را به ما می‌دهند که همچنان از محصولات و خدمات مشابه بهره‌مند شویم.

اقتصادی که ما در حال حاضر به کار می گیریم ترکیبی از دو نوع اقتصاد یعنی اقتصاد خطی و اقتصاد با روش استفاده مجدد است. در اقتصاد خطی می‌بینیم که چگونه مواد خام اولیه برای ساخت یک محصول به کار گرفته می‌شوند، اما بعد از استفاده از آن محصول، هرگونه زباله باقی مانده ( به طور مثال بسته بندی آن) دور انداخته می‌شود. اقتصاد استفاده مجدد، اشاره به چگونگی به کارگیری مجدد مواد با روش‌های مبتنی بر بازیافت دارد. برای مثال، شیشه‌های زباله برای ساخت شیشه‌های جدید و کاغذهای زباله برای تولید کاغذ جدید استفاده می‌شوند. اقتصاد چرخشی برای حذف کامل زباله‌های غیر قابل استفاده مجدد در تلاش خواهد بود.

از اقتصاد خطی به اقتصادی چرخشی

بر اساس گزارش‌ها، جهان در مسیری است که  تولید زباله به طور شدیدی در حال افزایش است و تا سال ۲۰۵۰ بیش از دو برابر خواهد شد. اگرچه پیشرفت‌ها و نوآوری‌هایی در مدیریت جهانی زباله‌های جامد مشاهده می‌کنیم، اما این موضوعی پیچیده است و یکی از آن مساله‌هایی است که نیاز به اقدامی فوری نسبت به آن داریم.

مدیریت زباله‌های جامد، بر زندگی همه تاثیرگذار است، اما آن‌هایی که به طور گسترده بیشترین تاثیرات منفی از مدیریت ضعیف این زباله‌ها را دریافت می‌کنند، قشر آسیب پذیر جامعه هستند که بر اثر ریزش از کوه های حاصل از انباشته شدن زباله‌ها، زندگی و خانه‌ی خود را از دست داده‌اند، و در شرایط ناسالم پر از زباله کار می‌کنند، و از دست و پنجه نرم کردن با معضلات سلامت، عمیقا رنج می‌برند.

سالیانه ۲.۰۱ میلیارد تن زباله جامد شهری در جهان تولید می شود که حداقل ۳۳ درصد آن با روشی غیر مناسب برای محیط زیست مدیریت می‌شود. در سراسر جهان زباله‌ی تولید شده در هر روز به ازای هر نفر، به طور میانگین ۰.۷۴ کیلوگرم است اما طیفی گسترده بین ۰.۱۱ تا ۴.۵۴ کیلوگرم را دربر می‌گیرد. کشورهای با درآمد بالا حدود ۳۴ درصد از زباله جهانی یا به عبارت دیگر ۶۸۳ میلیون تن از آن را تولید می‌کنند. این درحالی است که آن‌ها تنها ۱۶ درصد جمعیت دنیا را تشکیل می‌دهند.

این اهمیت ویژه‌ای دارد که بر روی پرینت سه بعدی و یا به طور کلی‌تر صنعت ساخت افزایشی تمرکز کنیم، چرا که آینده تولید در این موضوع خواهد بود. عمده شرکت‌های تولیدی، مسئول اکثر تولید زباله ما در دنیا هستند. طرفداران اقتصاد چرخشی  استدلال می‌کنند که شاید یک شرکت با رفتارهای نوع دوستانه‌ای که به محیط زیست توجه دارد، بتواند سود بیشتری هم داشته باشد. ساخت افزایشی فرآیندی است که در حال حاضر در مقایسه با روش‌های قدیمی ساخت، که تولیدکنندگان بزرگ از آن‌ها استفاده می‌کنند، میزان زباله را به حداقل رسانده است.

ساخت افزایشی و زباله

پریت سه بعدی و روش‌های ساخت افزایشی، به کاهش زباله‌ی بیش از حد در تولید کمک می‌کنند، ولی آن‌ها هنوز با روش‌های خطی تولید به کار گرفته می‌شوند. در واقع می‌بینیم که چگونه یک محصول را دیزاین و تولید می‌کنیم و سپس برای استفاده‌ی تنها یک نفر ارسال می‌کنیم. بعد از آنکه این محصول استفاده شد و کارش تمام شد، می‌تواند به مشکلات مشابه روش‌های قبلی تولید منجر شود. همچنین ساخت سریع‌تر قطعات می‌تواند در آینده ما را به نتیجه‌ای بدتر و توده‌ای بزرگتر از زباله‌ها برساند.

پرینت سه بعدی و ساخت افزایشی به مصرف کنندگان اجازه می‌دهد که تولیدی بومی داشته باشند که در پی آن  کنترلی مناسب‌تر بر انتشار بی‌‌رویه بخار زباله‌ها و کربن دی اکسید حاصل می‌شود. کاهش زباله‌ها اتفاقی طبیعی خواهد بود، چرا که سازگار با آن منطقه است. کنترل کیفیت و گردش سریع، از شرایط مهم استفاده از روش ساخت افزایشی به عنوان اساس اقتصاد چرخشی است. در فرآیند پرینت سه بعدی، در بعضی موارد، امکان بازیافت تعدادی از متریال‌های موجود به اشیاء پرینت سه بعدی شده وجود دارد.

ما باید به دنبال شرکت و سازمان‌هایی با ایده‌های متناسب با اقتصاد چرخشی باشیم. هم شرکت‌های بزرگی که به تولید زباله بیشتر کمک می‌کنند را بشناسیم و هم شرکت‌هایی را که تمام تلاش خود را برای حفظ اقتصاد چرشی و پایدار بودن انجام می‌دهند.

منبع: [+]